Truyền thông đã thao túng các bạn như thế nào? Bạn biết về sự ra mắt của chiếc Iphone 14 được công bố bởi Apple vào ngày nào; bạn có thể theo dõi những trailer, poster của những bộ phim mới nhất; bạn có thể tương tác, trò chuyện trực tuyến với các tổ chức, người nổi tiếng, hoặc thần tượng mà bạn theo dõi. Hoặc đơn giản là bạn đang đọc bài viết này để tìm hiểu thêm về một chủ đề nào đó.
Tất cả đều nhờ truyền thông và các phương tiện truyền thông. Vậy truyền thông là gì? Truyền thông có vai trò quan trọng như thế nào đối với các tổ chức, doanh nghiệp? Thông điệp truyền thông hiệu quả ra sao?
Đây là một trong những câu hỏi mà nhiều bạn khá quan tâm. Trong thời đại phát triển như hiện nay, con người không ngừng tìm cách nâng cao cuộc sống của mình, đảm bảo sự tiện nghi và đầy đủ. Trong đó, nhu cầu trao đổi thông tin đóng vai trò vô cùng quan trọng và đã dẫn đến sự ra đời của ngành truyền thông. Để hiểu rõ hơn về ngành này, hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây.
I. Truyền thông là gì? Các kiến thức truyền thông cơ bản
1. Định nghĩa truyền thông là gì?
Khái niệm truyền thông được hiểu chính là quá trình trao đổi và tương tác các thông tin giữa hai người hoặc nhiều người với nhau để tăng sự hiểu biết, nhận thức. Hoặc có thể hiểu truyền thông chính là những sản phẩm do chính con người tạo ra là động thực thúc đẩy sự phát triển của xã hội.
Hiểu một cách sách vở thì truyền thông chính là quá trình trao đổi cảm xúc, thái độ hay ngôn ngữ bằng cách truyền đạt thông tin. Truyền thông đơn giản như một quá trình áp dụng ngôn ngữ, chữ viết, hình ảnh tạo ra nhiều màu sắc tác động trực tiếp tới tư duy của đối tượng hướng tới.
Hàng ngày, bạn và người thân, bạn bè, đồng nghiệp vẫn trao đổi, tương tác thông tin với nhau, theo dõi tất cả những tình hình trên thế giới thông qua Facebook, TV, báo chí… Đó chính là nhờ truyền thông đã giúp chúng ta trở nên gắn kết với nhau hơn. Trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay, truyền thông nắm một vai trò hết sức quan trọng, nó đã trở thành một khái niệm được sử dụng phổ biến trong các hoạt động truyền bá, quảng cáo.
Ngoài ra, đã có khoảng 120 định nghĩa, quan niệm về truyền thông được đưa ra tùy theo góc nhìn đối với truyền thông. Một số nhà lý luận về truyền thông cho rằng truyền thông chính là quá trình trao đổi tư duy hoặc ý tưởng thông qua ngôn ngữ. Một số ý kiến khác lại cho rằng truyền thông là quá trình liên tục, qua đó chúng ta hiểu được người khác và làm cho người khác hiểu được chúng ta. Đó là một quá trình luôn thay đổi, biến chuyển và ứng phó với tình huống.
Còn theo quan niệm của Dean C. Barnlund – một nhà nghiên cứu truyền thông người Anh cho rằng:
Frank Dance – Giáo sư về truyền thông học người Mỹ lại quan niệm:
Theo quan niệm này, quá trình truyền thông có thể làm gia tăng tính độc quyền, hoặc phá vỡ tính độc quyền. Ngoài ra, có thể dẫn ra các định nghĩa, quan niệm khác nhau về truyền thông. Mỗi định nghĩa, quan niệm đều có những khía cạnh hợp lý riêng:
- Truyền thông là quá trình chia sẻ thông tin, là hình thức tương tác xã hội trong đó có ít nhất hai tác nhân tương tác lẫn nhau, chia sẻ các quy tắc và tín hiệu chung.
- Truyền thông chính là những hoạt động truyền đạt hay lan truyền thông tin.
- Truyền thông là hình thức truyền đạt, trao đổi thông tin giữa người với người. Người muốn truyền đạt thông tin sẽ áp dụng cách thích hợp để nhắm đến đối tượng cụ thể tiếp nhận thông tin.
Có thể thấy rằng, các định nghĩa, quan niệm khác nhau trên vẫn có những điểm chung cơ bản về truyền thông. Truyền là truyền đạt, Thông là thông tin. Truyền thông được hiểu một cách đơn giản chính là quá trình truyền đạt thông tin nhằm tác động đến suy nghĩ, tư tưởng của đối tượng truyền thông mà chúng ta muốn hướng đến. Như vậy, từ các quan niệm trên, có thể hiểu khái niệm về truyền thông một cách đơn giản như sau:
Truyền thông là quá trình trao đổi, chia sẻ thông tin, kiến thức, kinh nghiệm, tư tưởng, tình cảm… thông qua một dạng nội dung (chữ viết, hình ảnh, video,…). Một cách liên tục giữa hai hoặc nhiều người nhằm tăng cường hiểu biết lẫn nhau, thay đổi nhận thức, tiến tới điều chỉnh hành vi và thái độ phù hợp với nhu cầu phát triển của cá nhân đội nhóm, tổ chức hay lớn hơn nữa là cả cộng đồng xã hội.
2. Ngành truyền thông là gì?
Đây là một lĩnh vực rất quan trọng và đa dạng, liên quan đến việc truyền tải thông điệp và quảng cáo để thay đổi nhận thức của mọi người. Nó bao gồm nhiều lĩnh vực nhỏ khác nhau để hoạt động một cách hiệu quả, nhằm giúp các thông điệp được truyền đạt đến khán giả một cách chính xác và hiệu quả.
Xem them: Khoá học Marketing
Ngành truyền thông vẫn luôn là một lĩnh vực “hot”, có nhiệm vụ vô cùng đặc biệt trong tình hình phát triển kinh tế – xã hội hiện nay. Vậy tại sao truyền thông lại trở nên đáng giá đến như vậy? Đâu là yếu tố cốt lõi hình thành nên những giá trị sẵn có của ngành truyền thông trong thời điểm hiện tại? Hãy cùng Hienu khám phá các phần tiếp theo để hiểu rõ hơn về vấn đề này nhé!
3. Quá trình truyền thông bao gồm các yếu tố cơ bản gì?
Một quá trình truyền thông sẽ bao gồm các yếu tố cơ bản sau đây:
- Nguồn: Đây là nguồn thông tin, nội dung dùng để khởi xướng quá trình truyền thông.
- Thông điệp: Đây là nội dung chủ đạo sẽ được trao đổi trong suốt quá trình truyền thông, người gửi (nguồn) sẽ dùng nhiều phương thức khác nhau để truyền đạt thông điệp cuối cùng đến người nhận tin.
- Kênh truyền thông: Đây chính là các cách thức, phương tiện dùng truyền tải thông điệp từ nguồn đến người tiếp nhận. Thông qua các hình thức như truyền hình, phát thanh, báo chí, truyền miệng… để truyền tải thông tin đến công chúng.
- Người nhận tin: Là đối tượng sẽ tiếp nhận thông tin, thông điệp chi tiết cần truyền tải từ nguồn.
- Phản hồi: Là hành động phản hồi về thông tin, thông điệp của người nhận tin. Người nhận tin sẽ dùng chính phát ngôn của mình để phản hồi.
- Nhiễu: Là những yếu tố làm loãng, sai lệch thông tin, thông điệp cần truyền tải trong quá trình truyền thông. Nhiễu có thể xuất phát từ lỗi văn phạm, quá trình mã hóa thông tin không chính xác, hoặc ngôn từ không phù hợp với đối tượng nhận tin, gây hiểu lầm, sai khác…
4. Vai trò của truyền thông đối với doanh nghiệp
Truyền thông có vai trò rất quan trọng đối với việc truyền tải thông tin, quảng bá thương hiệu đến đúng đối tượng nhận tin. Thậm chí, truyền thông còn có sức mạnh định hướng dư luận, lan tỏa thông tin mạnh mẽ và giữ hồn thương hiệu. Vậy cụ thể vai trò của truyền thông là gì? Cùng Hienu điểm qua một vài vai trò quan trọng của truyền thông ngay sau đây:
- Giáo dục: Phương tiện truyền thông giáo dục đại chúng. Với sự trợ giúp từ các chương trình truyền hình, đài phát thanh, mọi người sẽ học thêm nhiều kiến thức về vấn đề sức khỏe, bảo vệ môi trường và còn các chủ đề khác. Ví dụ: Rửa tay trước khi ăn, tiết kiệm nước sạch, tránh lãng phí đồ ăn, tắt điện khi đi ra khỏi phòng, không vứt rác bừa bãi.
- Cập nhật: Phương tiện truyền thông ngày nay phát triển, mọi người có thể nhận tin tức ngay trong ngày. Khoảng cách không còn là rào cản trong truyền tải thông tin từ bất kỳ nơi nào trên thế giới. Con người có thể cập nhật tin tức hàng ngày về những xu hướng và diễn biến trên toàn thế giới. Ví dụ: Xem dự báo thời tiết, chứng khoán, tin tức thể thao,…
- Khai phá tiềm năng: Truyền thông khuyến khích thể hiện tài năng qua các phương tiện truyền thông, giúp họ thể hiện kỹ năng: Hài kịch, biểu diễn, ca hát, ngâm thơ,… Ví dụ: Gần đây các phong trào hoạt động liên quan đến Rap được đầu tư và quảng bá rất mạnh mẽ, nhắm tìm kiếm và thu hút những người đam mê và có năng khiếu tự tin phát triển.
- Thu thập kiến thức: Giúp nâng cao kiến thức về các lĩnh vực khác nhau. Mọi người cũng có thể tự trao đổi thông tin với nhau thông qua truyền thông để nâng cao tầm hiểu biết. Những nội dung liên quan đến xu hướng thời trang, mẹo hay trong cuộc sống hay những kinh nghiệm khi đi du lịch.
- Thúc đẩy sản xuất: Một công cụ tuyệt vời trong việc quảng bá các sản phẩm tiêu dùng, giúp tăng doanh số bán hàng cho doanh nghiệp.
- Giải trí: Truyền thông đóng vai trò là một nguồn giải trí tốt. Mọi người giải trí thông qua âm nhạc và chương trình truyền hình.
- Giảm chi phí: Lan truyền thông tin trên phương tiện online, giảm chi phí sản xuất trên phương tiện offline và lan tỏa tới nhiều người hơn.
- Hòa mình vào văn hóa: Truyền bá nền văn hóa đa dạng từ nhiều vùng miền, giúp mọi người trau dồi kiến thức, thấu hiểu sự khác biệt các nước trên thế giới.
Đối với Nhà nước
Các cơ quan truyền thông báo chí đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp nhà nước đưa ra thông tin chính xác đến người dân về tình hình kinh tế, văn hóa xã hội, pháp luật và chính sách. Điều này giúp dân chúng hiểu rõ tình hình, đồng thời thúc đẩy họ thay đổi kiến thức và cách hành xử phù hợp với các quy định đã đề ra.
Ngoài ra, truyền thông cũng là công cụ quan trọng giúp chính phủ thăm dò ý kiến dư luận trước khi quyết định ban hành các chính sách quan trọng. Nhờ đó, chính phủ có thể điều chỉnh và hoàn thiện các chính sách quản lý, đồng thời tạo ra sự đồng lòng cao trong dân chúng.
Bên cạnh đó, dân chúng cũng được đảm bảo quyền lợi và lợi ích chính đáng của mình thông qua việc sử dụng truyền thông. Họ có thể phản ánh, phản hồi, bày tỏ quan điểm và cảm nhận của mình, bảo vệ quyền lợi trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, người dân có thể đánh giá và đưa ra những ý kiến về các chính sách đã triển khai hoặc phản biện về các bất cập trong xã hội.
Xem them: Khoá học Marketing Tổng quan
Đối với doanh nghiệp
Hoạt động truyền thông trong doanh nghiệp là cách để thiết lập và củng cố mối quan hệ giữa doanh nghiệp và khách hàng, đồng thời giúp xây dựng thương hiệu và quảng bá sản phẩm của doanh nghiệp. Doanh nghiệp có thể sử dụng nhiều phương tiện truyền thông như đăng tin, giới thiệu sản phẩm, tổ chức họp báo, cuộc thi, trò chơi để thúc đẩy khách hàng mua hàng nhanh hơn và định hướng hành vi khách hàng.
Mục đích của hoạt động truyền thông trong doanh nghiệp là khơi gợi nhu cầu tiêu dùng của khách hàng, tạo động lực cho họ mua sản phẩm. Ngoài ra, tính 2 chiều của truyền thông còn giúp doanh nghiệp tiếp thu ý kiến phản hồi của khách hàng để điều chỉnh kế hoạch phát triển và thỏa mãn nhu cầu của khách hàng.
Tuy nhiên, để truyền thông hiệu quả, cần sự chỉn chu và khéo léo để tránh truyền tải thông tin tiêu cực và sai mục đích. Nếu xảy ra thông tin không tốt, doanh nghiệp có thể tận dụng truyền thông để giải quyết vấn đề và xử lý khủng hoảng. Tất cả đều phụ thuộc vào kỹ năng và trình độ của người xây dựng kế hoạch ban đầu. Sau đây là 3 vai trò chủ chốt của truyền thông đối với mọi doanh nghiệp:
- Truyền thông là phương pháp mạnh mẽ mang thương hiệu của bạn đến với khách hàng tiềm năng. Thông qua các kênh truyền thông đại chúng như: truyền miệng, báo chí, phát thanh, truyền hình… Hình ảnh và các thông điệp về doanh nghiệp của bạn sẽ đến được với đông đảo công chúng nhất. Đặc biệt, trong thời đại công nghệ 4.0 ngày nay, chúng có thể được lan truyền, chia sẻ mạnh mẽ trên Internet, trên các trang mạng xã hội với những tốc độ vô cùng nhanh chóng.
- Truyền thông giúp định hướng khách hàng. Thông qua hoạt động quảng bá, truyền tải, chia sẻ. Bạn có thể dễ dàng xây dựng lòng tin về thương hiệu của doanh nghiệp đối với khách hàng.
- Truyền thông là một hoạt động mang tính tương tác đa chiều. Bạn cũng có thể nhận biết được những thông tin phản hồi từ công chúng mục tiêu (khách hàng, đối tác, nhân viên…) để có thể phát huy những thông tin tích cực hoặc sửa đổi và điều chỉnh những thông tin mang tính nhiễu.
5. Những người làm truyền thông cần phải có những kỹ năng nào?
Truyền thông là gì là một khái niệm không còn quá xa lạ đối với bạn khi lựa chọn tham khảo phần thông tin trước đó của chúng tôi. Để trở thành một người làm truyền thông tốt, bạn cần tích lũy cho mình một số kỹ năng sau:
– Giao tiếp tốt: Giao tiếp tốt là một thế mạnh cho những người làm truyền thông. Bạn cần khéo léo trong lời nói của mình để làm sao có thể thu hút sự quan tâm của người nghe trước những thông tin mình truyền tải.
– Kỹ năng biên tập và viết: Ngoài phát ngôn ra thì việc sử dụng những nội dung dạng văn bản như báo chí hay blog cũng có khả năng tác động đến nhận thức của người khác vô cùng quan trọng. Không những vậy thuần thuật kỹ năng viết giúp bạn phát triển khả năng xây dựng nội dung và tính logic cao hơn nữa khi truyền thông một vấn đề nào đó.
– Kỹ năng xử lý tình huống: Trong bất kể hoàn cảnh nào, bạn cũng cần tích lũy cho mình kỹ năng xử lý tình huống trôi chảy. Đối với một người làm truyền thông sự lúng túng trước sự cố nhỏ là một thất bại lớn và điều đó là không thể chấp nhận.
– Ngoại ngữ tốt: Khi bạn có vốn ngoại ngữ hoàn chỉnh, sẽ giúp bạn tự tin và có cơ hội tham gia nhiều chương trình quốc tế. Và đặc biệt có thể tiến tới nhiều vị trí quan trọng trong tương lai.
6. Các phương tiện truyền thông cơ bản hiện nay
Ngoài việc hiểu rõ khái niệm truyền thông là gì thì hiện nay phương tiện truyền thông có rất đa dạng để thực hiện công tác marketing đến gần với khách hàng bao gồm như: báo chí, website, truyền hình, phát thanh,… Đứng đầu phương tiện truyền thông hiện nay thông qua mạng Internet đặc biệt là truyền thông xã hội (Social Media), cụ thể như: Tiktok, Twitter, Facebook, Youtube…Theo như thống kê thì mạng xã hội chiếm tới hơn 40% số lượng người tham gia sử dụng phương tiện này
Phương tiện truyền thông truyền hình là phương tiện truyền thông nắm vai trò quan trọng. Trong đó, báo chí chính là phương tiện truyền thông phổ biến hiện nay bên cạnh đó còn có một số phương tiện khác như: phát thanh, băng đĩa, sách, điện ảnh, quảng cáo,…
Xem them: Khoá học Marketing Cơ bản Miễn phí
7. Sức mạnh của truyền thông trong cuộc sống
Truyền thông có nhiều lợi ích đáng kể đối với sự phát triển của con người, có ảnh hưởng tích cực đến mọi mặt trong cuộc sống. Đặc biệt, truyền thông có khả năng lan tỏa thông tin mạnh mẽ và nhanh chóng đến cộng đồng. Từ định nghĩa về truyền thông, ta có thể thấy rằng đây là một cách để liên kết con người với nhau thông qua mọi hình thức truyền thông, tạo ra sự gắn kết bền vững và sâu rộng.
Truyền thông ảnh hưởng trực tiếp đến đất nước, giúp Nhà nước có thể ban hành các chính sách về văn hóa-xã hội, kinh tế, luật pháp để tiếp cận với người dân. Thông qua truyền thông, Nhà nước có thể tuyên truyền và thu thập ý kiến để cải thiện chính sách và phát triển đất nước, giúp xây dựng cầu nối giữa Nhà nước và người dân.
Ngoài ra, truyền thông cung cấp thông tin về pháp luật, chính trị và đời sống, giúp toàn dân tiếp nhận thêm tri thức và nâng cao nhận thức cũng như hành động. Truyền thông cũng hỗ trợ quá trình kinh doanh, quảng bá sản phẩm và thu hút người tiêu dùng quan tâm, thúc đẩy hành vi mua sắm và lựa chọn sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp.
Với những lợi ích trên, truyền thông chính là công cụ để Nhà nước và các doanh nghiệp, công ty khai thác triệt để để đóng góp tích cực vào quá trình hội nhập và phát triển kinh tế quốc gia.
8. Thông điệp truyền thông
8.1. Định nghĩa thông điệp truyền thông của doanh nghiệp là gì?
Thông điệp truyền thông của doanh nghiệp là tất cả những gì họ muốn đưa đến khách hàng mục tiêu. Đây là phương tiện truyền tải chiến lược định vị thương hiệu và ảnh hưởng đến nhận thức, cảm xúc và hành vi của khách hàng. Thông điệp truyền thông có thể được trình bày bằng nhiều hình thức khác nhau như hình ảnh, văn bản, âm thanh, màu sắc, …
Tuy nhiên, vai trò quan trọng nhất của thông điệp truyền thông đối với doanh nghiệp là tạo ra sự thay đổi tích cực trong nhận thức, cảm xúc và hành vi của khách hàng mục tiêu đối với thương hiệu. Điều này giúp doanh nghiệp xây dựng được dấu ấn trong tâm trí khách hàng và cạnh tranh hiệu quả hơn so với các đối thủ trong ngành.
8.2. Nguyên tắc khi xây dựng thông điệp truyền thông và ví dụ chi tiết
Thông điệp rất quan trọng đối với tất cả các nỗ lực truyền thông của bạn. Sự ra đời và phát triển mạnh mẽ của Internet đã ngày càng đưa công chúng tiếp cận nhiều hơn các thông điệp mỗi ngày. Một số thống kê cho rằng trung bình một người có thể tiếp nhận tới 1500 thông điệp mỗi ngày.
Vậy phải làm sao để thông điệp của bạn tới được công chúng mục tiêu? Làm thế nào để họ nhớ đến bạn giữa hàng trăm, hàng nghìn các thông điệp từ các doanh nghiệp khác? Do đó, nói gì và nói như thế nào để khách hàng mục tiêu nhớ đến bạn vẫn luôn là câu hỏi khó đối với nhiều doanh nghiệp.
GOBRANDING chia sẻ tới các bạn một số nguyên tắc cần thiết để xây dựng những thông điệp truyền thông hiệu quả và kèm theo các ví dụ cụ thể dưới đây:
Đơn giản, dễ hiểu và dễ nhớ:
Để đạt được nguyên tắc này, bạn không nên dùng nhiều từ ngữ hoa mỹ, hãy lựa chọn những từ ngữ phổ thông, ngắn gọn, bao được hàm ý sẽ dễ đi vào nhận thức của khách hàng hơn và khiến khách hàng nhanh chóng ghi nhớ.
Ví dụ về thông điệp truyền thông đơn giản, dễ nhớ: Nhiều công ty lớn trên thế giới ở các lĩnh vực đã truyền tải thông điệp qua các tagline, slogan như: “Just do it” – Nike, “I’m lovin’ it” – McDonald’s
Ví dụ về thông điệp truyền thông đơn giản khác: Tại Việt Nam, các tập đoàn, công ty lớn cũng đã sử dụng những thông điệp đơn giản, dễ hiểu, dễ nhớ như: “Theo cách của bạn” – Viettel, “Đi để trở về” – Biti’s.
Chân thật, uy tín và đáng tin cậy:
Tổ chức, doanh nghiệp cần truyền tải được sự uy tín, đáng tin cậy của mình qua những thông điệp mình muốn nói.
Ví dụ về thông điệp truyền thông uy tín, đáng tin cậy: Colgate xây dựng hình ảnh uy tín, đáng tin cậy thông qua việc sử dụng các thông cáo khuyên dùng của các bác sĩ nha khoa. Hay hình ảnh so sánh trắng và chắc như ngọc trai nếu sử dụng Colgate, bên cạnh đó Colgate tiếp tục định vị màu đỏ đặc trưng của mình và thể hiện nó trên các phương tiện hiển thị.
Hấp dẫn, bắt mắt để tạo và kéo dài hứng thú của đối tượng mục tiêu:
Khi doanh nghiệp có thể truyền đi những thông điệp truyền thông sáng tạo, hấp dẫn, bắt mắt sẽ tạo ra sự hứng thú, quan tâm của công chúng dành cho thương hiệu. Không chỉ vậy, những thông điệp truyền thông đó còn được công chúng chia sẻ, hưởng ứng mạnh mẽ, giúp doanh nghiệp tạo được hiệu ứng truyền thông lan rộng.
Ví dụ về thông điệp truyền thông sáng tạo, thu hút sự quan tâm: Vào mùa hè năm 2011, một chiến dịch lớn của Coca-Cola với thông điệp truyền thông “Share a Coke” – “Cùng chia sẻ Coca” được bắt đầu khởi động và tạo nên một cơn “chấn động” mạnh, làm sôi sục cả đất nước Australia vào thời điểm đó.
Tại Việt Nam, chiến dịch “Trao Coca Cola, kết nối bạn bè” cũng tạo được phản ứng lan truyền mạnh mẽ. Công chúng tỏ ra rất hứng thú khi được thể hiện tên của mình và tên những người thân quen trên những chiếc lon/chai Coca và chia sẻ với bạn bè, người thân. Do đó, thông điệp truyền thông của Coca-Cola đã đạt được nhiều con số tự hào:
Tạo ra hơn 40.000 cuộc nói chuyện chủ đề in tên lên lon Coke, từ khóa “Trao Coca-Cola kết nối bạn bè” cho 54.400 kết quả trên Google, tìm từ khoá “Share a Coke Vietnam” có 548.000 kết quả (kết quả thu được sau một tháng triển khai).
Liên quan đến chủ đề truyền thông, gắn liền với hành vi cần thay đổi và thúc đẩy đối tượng mục tiêu phải đến với sản phẩm, dịch vụ của bạn:
Doanh nghiệp thường sử dụng thông điệp trên các banner quảng cáo nhằm tác động vào hành vi của khách hàng mục tiêu, thúc đẩy khách hàng sử dụng sản phẩm, dịch vụ của mình.
Ví dụ về thông điệp truyền thông tác động đến hành vi khách hàng mục tiêu: Chẳng hạn như một Spa sử dụng thông điệp “Đẹp mỗi ngày – Vận may sẽ đến” gây tác động mạnh đến nhận thức của khách hàng mục tiêu. Ai cũng luôn mong muốn mình gặp nhiều điều thuận lợi, may mắn trong cuộc sống, đặc biệt là chị em phụ nữ. Họ luôn mong muốn mình đẹp hơn, tươi trẻ hơn, từ đó họ cảm thấy rằng những điều may mắn, tốt đẹp sẽ tới. Thông điệp này của Spa đã góp phần thúc đẩy đáng kể khách hàng đến với dịch vụ làm đẹp tại đây.
Cần phải phù hợp với văn hóa, phong tục, tín ngưỡng của công chúng mục tiêu:
Khi doanh nghiệp muốn truyền tải đi các thông điệp truyền thông hiệu quả thì cũng cần phải lưu ý đến vấn đề văn hóa, phong tục, tín ngưỡng của đối tượng mục tiêu mình hướng tới. Điều này có thể được biểu hiện qua màu sắc, hình ảnh được sử dụng hoặc văn hóa con người tại từng môi trường, khu vực địa lý…
Ví dụ về thông điệp truyền thông phù hợp văn hóa: Đối với các nước phương Đông như tại Việt Nam hay Trung Quốc, vào dịp Tết, màu đỏ tượng trưng cho sự may mắn, hạnh phúc, vào ngày Tết mọi người thường mặc áo dài và cũng quan niệm rằng Tết chính là dịp để các thành viên trong gia đình đoàn tụ sum vầy, quây quần bên nhau. Do đó, nhiều doanh nghiệp hàng tiêu dùng nhanh như Oreo tung ra những TVC quảng cáo với thông điệp truyền thông phù hợp với văn hóa của công chúng mục tiêu.
Quảng cáo Tết 2020 của Oreo tại Việt Nam: Oreo mang đến thông điệp “Phiêu nhạc Tết – Vui gắn kết”. Thương hiệu đã có một TVC quảng bá cho chiến dịch lấy bối cảnh bữa cơm gia đình ngày Tết, người phụ nữ mặc áo dài. Hình ảnh hộp bánh Oreo xuất hiện với những nốt nhạc Tết mang đến niềm vui, sự gắn kết cho cả gia đình.
Quảng cáo Tết 2020 của Oreo tại Trung Quốc: Oreo truyền đi thông điệp “Turns Red” – “Đỏ cả năm”, sử dụng nhiều màu đỏ xuất hiện trong viral clip, từ việc mặc trang phục màu đỏ, trang trí với hoa đỏ, bao lì xì đỏ… Đồng thời, phù hợp với quan niệm và văn hóa của người Trung Quốc, Oreo cũng cho ra mắt phiên bản Oreo Red Velvet dành cho dịp Tết này.
Tác động đến cảm xúc, tâm lý của công chúng (gây lo sợ, lạc quan, vui vẻ, yêu thương…):
Hầu hết mọi người sẽ dành nhiều thời gian hơn để đọc thông tin sản phẩm, so sánh với nhiều thương hiệu khác nhau. Nhưng đến lúc đưa ra quyết định thì họ thường nghe theo con tim nhiều hơn lý trí. Các doanh nghiệp sử dụng những thông điệp truyền thông cảm xúc sẽ giúp thu hút được công chúng mục tiêu, khiến họ ấn tượng, ghi nhớ, chia sẻ và mua sản phẩm.
Ví dụ về thông điệp truyền thông cảm xúc: Thương hiệu bia nổi tiếng thế giới Budweiser đã gây sự quan tâm chú ý tới giới truyền thông bằng đoạn phim quảng cáo làm lay động hàng triệu trái tim công chúng. Budweiser đánh thức cảm xúc khán giả bằng đoạn TVC quảng cáo “ Puppy Love”.
Trái lại với những công ty bia nổi tiếng khác khi thường xây dựng hình ảnh của mình bằng những bữa tiệc sôi động, Budweiser đã khôn khéo dẫn dắt khách hàng tới thương hiệu của mình bằng thông điệp truyền thông xúc động về tình bạn cùng với những khoảnh khắc đáng nhớ.
Quảng cáo “Puppy Love” nói về tình bạn chân thành giữa chú chó Retriever vàng và chú ngựa Clydesdale với những hình ảnh và bối cảnh ngọt ngào. Đoạn quảng cáo nhanh chóng tạo nên một hiệu ứng trên cộng đồng truyền thông và đã có hơn 50 triệu lượt người xem trên YouTube.
9. Tổng hợp các phương tiện truyền thông phổ biến hiện nay
Để truyền thông thành công, chắc chắn không thể thiếu các phương tiện truyền thông. Dưới đây là những phương tiện truyền thông phổ biến hiện nay:
Internet
Trong thời đại hiện đại của công nghệ số, không ai trong lĩnh vực truyền thông nào có thể bỏ qua Internet. Nó cung cấp nhiều lợi ích to lớn, bao gồm tốc độ truyền thông nhanh chóng và khả năng tiếp cận đến một lượng khổng lồ người dùng. Tuy nhiên, phương tiện này vẫn còn nhiều hạn chế, chẳng hạn như thông tin không chính thống được phổ biến rộng rãi, quảng cáo đến mức khiến khách hàng cảm thấy khó chịu hoặc khó tiếp cận với thương hiệu và việc kiểm soát thông tin trên cả nước và quốc tế là không dễ dàng.
Mạng xã hội (Social Media)
Mạng xã hội là một nền tảng kết nối khách hàng trên Internet, nhưng điểm khác biệt của nó so với Internet là khả năng tập trung các đối tượng có đặc điểm chung một cách dễ dàng. Điều này giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng một cách hiệu quả hơn và truyền tải thông tin chính xác đến đúng đối tượng nhận tin. So với các phương tiện truyền thông khác, chi phí truyền thông trên mạng xã hội thường không quá tốn kém và được đánh giá cao hiệu quả.
Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả mong muốn, người thực hiện phải sáng suốt và nhạy bén để đáp ứng các trend thay đổi liên tục trên mạng xã hội.
Truyền hình
Truyền hình được coi là phương tiện truyền thông đại chúng hiệu quả nhất từ thế kỷ XX đến nay. Để truyền tải thông điệp đến công chúng một cách toàn diện, các doanh nghiệp thường lựa chọn truyền hình, vì đây là phương tiện để nhắm trúng một đối tượng cụ thể. Tuy nhiên, một nhược điểm lớn của truyền thông qua truyền hình là chi phí. Chỉ một quảng cáo trong khung giờ vàng có thể tốn hàng chục hoặc thậm chí hàng trăm triệu đồng của doanh nghiệp.
Báo chí
Phương tiện truyền thông báo chí đã có mặt trong cuộc sống từ rất lâu để truyền tải thông tin đến đại chúng. Báo chí được đánh giá cao về mức độ tin cậy và chi phí truyền thông cũng không quá đắt đỏ. Ngày nay, báo chí đã phát triển đa dạng hơn với các dạng như báo in (báo giấy), phát thanh, truyền hình và báo điện tử, cung cấp cho công chúng nhiều lựa chọn để tiếp cận thông tin theo nhiều hình thức khác nhau.
Điện thoại
Trong việc tiếp cận khách hàng, điện thoại có thể xem là phương tiện có mức độ tiếp cận thấp hơn so với các phương tiện truyền thông khác. Tuy nhiên, khách hàng tiếp cận thông tin qua điện thoại thường có khả năng mua hàng cao hơn. Điều này bởi vì họ cần và muốn nhận được thông tin từ doanh nghiệp qua cuộc gọi. Tuy nhiên, việc gọi làm phiền hoặc cung cấp thông tin khi khách hàng không có nhu cầu cần tránh để không gây khó chịu và ảnh hưởng đến hình ảnh của doanh nghiệp.
Print Media
Các phương tiện truyền thông in ấn rất đa dạng, bao gồm báo chí, sách, tạp chí chuyên ngành, v.v. Chúng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông tin đến đông đảo khán giả và độc giả.
OOH
Quảng cáo ngoài trời, hay còn được gọi là Outdoor hoặc Out of Home, là phương tiện truyền thông tập trung vào việc truyền tải thông tin và tin tức cho công chúng khi họ ở ngoài đường. OOH đóng vai trò quan trọng trong việc hiển thị quảng cáo và thu hút sự chú ý của người tiêu dùng đối với các sản phẩm mới. Các hình thức phổ biến của OOH bao gồm bảng quảng cáo, biểu ngữ, áp phích và nhiều hình thức khác, và đóng góp quan trọng vào việc tạo dựng thương hiệu và quảng bá sản phẩm của doanh nghiệp.
Truyền thông truyền thống
Bao gồm múa dân gian: Kịch, dân ca và âm nhạc truyền thống, múa rối bóng, múa rối dây,…Biểu diễn trên sân khấu, góc phố.
10. CHÍN BƯỚC LẬP KẾ HOẠCH TRUYỀN THÔNG HIỆU QUẢ
Việc lập kế hoạch cụ thể sẽ giúp cho bạn có một lộ trình rõ ràng, có các phương án dự phòng, ngăn ngừa rủi ro và có thể ứng phó kịp thời. Tham khảo các bước Hienu đề xuất:
Xác định mục tiêu dự án rõ ràng cụ thể
Đặt cho mình mục tiêu cụ thể là bước cơ bản đầu tiên để sau một thời gian xác định có thể đo lường mục tiêu mà mình đặt ra ban đầu thực hiện được hay không, đã đạt được bao nhiêu phần. Có mục tiêu dự án thì mới có thể đặt ra mục tiêu truyền thông. Đây là bước đầu tiên, cơ bản nhưng lại vô cùng quan trọng để đạt được hiệu quả truyền thông cho dự án tiếp thị và các hoạt động khác.
Mục tiêu truyền thông
Mục tiêu truyền thông dự án, hoạt động xã hội có đặc điểm là phải cụ thể để đo lường và mục tiêu đó phải được đặt trong một thời gian hữu hạn.
Công chúng mục tiêu
Nếu công chúng mục tiêu quá rộng cần phải chia ra thành nhiều nhóm khác nhau để lập kế hoạch truyền thông từng nhóm riêng. Nếu để chung mục tiêu thì rất khó thực hiện kế hoạch truyền thông, bởi mối quan tâm từng nhóm công chúng là khác nhau. Sau khi chia nhóm công chúng mục tiêu, nhóm nào dễ tác động sẽ thực hiện truyền thông trước.
Thông điệp truyền thông
Mỗi thông điệp cần có lời kêu gọi hành động để giúp khách hàng trả lời các câu hỏi cơ bản như: Tại sao tôi nên mua sản phẩm này? Tại sao tôi nên tin vào thương hiệu này? Tại sao tôi nên quan tâm đến thông điệp này? Tuy nhiên, lời kêu gọi hành động không chỉ đơn thuần là slogan, thông điệp cần được truyền tải ngắn gọn, dễ hiểu và dễ nhớ.
Để xác định thông điệp, cần phải tìm hiểu các yếu tố mà khách hàng quan tâm và đưa ra giải pháp để thỏa mãn nhu cầu của họ. Nếu sự quan tâm của khách hàng vượt quá khả năng đáp ứng của doanh nghiệp, không nên tiếp cận vì đó sẽ là một lựa chọn sai lầm cho mục tiêu tiếp thị của doanh nghiệp.
Chiến lược nội dung
Là cách kể câu chuyện đó ra ngoài, cần kể chuyện hấp dẫn, thu hút. Vài concept truyền thông bất biến đó là : Sex, chuyện lạ gây tranh cãi, tài sản lớn, người nổi tiếng, bí mật, cảm động , có ích, phi thường, kỳ quặc/ngớ ngẩn, giải thưởng lớn (U23, Hoa hậu,…), cuộc thi,…
Chọn kênh và thiết kế ấn phẩm
Cần chọn kênh truyền thông nào có mục tiêu ở đó và tùy thuộc vào việc mục tiêu của chúng ta đang ở đâu. Có nhiều kênh truyền thông, mỗi kênh ta chỉ cần chọn ra 1 cái chủ chốt. Đối với việc thiết kế ấn phẩm còn tùy thuộc vào kênh mà chúng ta lựa chọn, ví dụ báo chí có các bài báo, trang báo khác nhau, kênh ảnh có những bức ảnh, mạng xã hội, hay ảnh tờ rơi truyền thống,…
Lập kế hoạch, thiết lập ngân sách
Mô tả rõ vật phẩm nào sẽ được thực hiện vào thời điểm nào, hết bao nhiêu tiền. Dự phòng phương án xử lý khủng hoảng, xử lý khủng hoảng cần có kỹ năng định hướng dư luận.
Đo lường và báo cáo:
Bước cuối cùng là tổng kết mục tiêu đã đặt ra, rút kinh nghiệm lần sau.
II. Vậy truyền thông đã thao túng bạn như thế nào?
Những chiếc máy lọc không khí vẫn luôn ở đó nhưng sẽ bị bạn lướt qua mỗi khi đi vào siêu thị hay khu trung tâm thương mại. Cho đến một ngày, bạn thấy báo chí nói về vấn đề ô nhiễm trong khu vực bạn đang sống, và nó vô cùng quan trọng với sức khỏe con người. Bạn bắt đầu quan tâm và tìm kiếm đến khu vực trưng bày sản phẩm những thiết bị xử lý không khí trong gia đình nhiều hơn.
Thực ra có thể khu vực bạn đang ở vốn dĩ nó vẫn như vậy, nghĩa là nó đã ô nhiễm từ trước đó rồi. Thế nhưng vì không bán được hàng, các bên kinh doanh sản phẩm máy lọc không khí đã thuê báo chí nói về việc cần phải bảo vệ sức khỏe bởi vấn đề ô nhiễm. Vậy bạn đã hiểu ra vấn đề gì chưa?
Các bạn có thể xem video mình chia sẻ về bản chất của truyền thông đã thao túng bạn như thế nào một cách cụ thể hơn ở đây:
1. Những cách truyền thông thao túng quan điểm của chúng ta
Tin tức và tình cảm luôn song hành cùng nhau và điều đó không hề tốt chút nào. Cảm xúc cản trở bạn nhìn nhận sự thật một cách khách quan và phản biện. Chúng ngăn chặn phần suy nghĩ lý tính trong con người chúng ta.
Cách đây gần 30 năm, Noam Chomsky, một nhà thông thái nổi tiếng, viết về các chiến lược thao túng của truyền thông. Theo thời gian dài từ đó đến nay, chúng ta đã có Internet, Twitter và Facebook…. Bởi vậy, truyền thông còn có nhiều cách hơn nữa để thao túng con người. Vậy những phương thức mà các nhà truyền thông sử dụng để điều khiển ý thức con người như thế nào?
Đánh lạc sự chú ý
Đây là chiến thuật yêu thích của truyền thông. Những thông tin quan trọng không được chú ý giữa một rừng các câu chuyện nhỏ lẻ. Internet đã không giải quyết được vấn đề đó: chúng ta liên tục chuyển hướng chú ý đến những tấm ảnh vui nhộn, những mẩu chuyện hài hước.
Điểm khác biệt duy nhất là ít ra ngày nay chúng ta vẫn có quyền lựa chọn: bạn có thể dễ dàng chọn lọc thông tin bạn muốn nhằm tránh những tin không liên quan.
Phóng đại vấn đề
Đôi lúc, một vấn đề giả tưởng hoặc một vấn đề được phóng đại có thể gây ra những phản ứng nghiêm trọng từ xã hội. Năm 2016, NASA đưa ra một bài viết nói rằng nếu chiêm tinh mang tính chất khoa học thì các cung hoàng đạo sẽ thay đổi vị trí. Ví dụ như, cung Xử Nữ (Virgo) sẽ trở thành cung Sư Tử (Leo). Cosmopolitan từng trình bày điều này như một khám phá khoa học và cho rằng 80% trong chúng ta sẽ phải thay đổi cung hoàng đạo của mình. Bài viết lan truyền nhanh chóng đến mức NASA phải đăng tin rút lại những điều đã phát biểu.
Mưa dầm thấm lâu
Để hình thành một ý kiến nhất định, bạn có thể dần dần xuất bản nhiều tài liệu về cùng một chủ đề. Chiến thuật này được sử dụng để định hình hình ảnh về một người, một sản phẩm hoặc một sự kiện, sự việc nào đó. Ví dụ như, trong ngành truyền thông của các nước khác nhau, chỉ một số nhãn hiệu thực phẩm nhất định được đề cập đến. Ví dụ điển hình nhất về việc quảng cáo trên các phương tiện truyền thông có lẽ là sự truyền bá về hút thuốc lá giữa thập kỷ 20.
Trì hoãn
Để thuyết phục mọi người đưa ra một quyết định khó khăn hoặc lạ lùng, truyền thông phải cho họ thấy rằng đó là điều “khó, nhưng hoàn toàn cần thiết”. Và rồi truyền thông lại nói rằng họ có thể quyết định chúng vào ngày mai, không nhất thiết phải là hôm nay. Hy sinh trong tương lai vẫn dễ hơn là trong hiện tại. Những ví dụ như trưng cầu ý dân hoặc chế độ độc tài ở các nước đang phát triển đều dựa trên hoạt động tuyên truyền hoặc chủ nghĩa độc đoán.
Cực kỳ tử tế
Một số quảng cáo sử dụng ngôn từ, lập luận, biểu tượng và ngữ điệu dành cho trẻ em. Cách truyền đạt như thế khiến người xem ít phê bình và phản biện hơn. Các nhãn hàng sử dụng thể mệnh lệnh nhằm hướng đến những cảm xúc và động lực cơ bản nhất. Truyền thông có cách truyền đạt cao hơn hẳn chúng ta bởi chắc chắn truyền thông biết nhiều hơn chúng ta.
Nhiều cảm xúc và ít suy nghĩ hơn
Tin tức và tình cảm luôn song hành cùng nhau và điều đó không hề tốt chút nào. Cảm xúc cản trở bạn nhìn nhận sự thật một cách khách quan và phản biện. Chúng ngăn chặn phần suy nghĩ lý tính trong con người chúng ta. Điều này thường dẫn đến sự xuyên tạc hoặc bóp méo sự thật. Đó cũng là nguyên nhân tại sao cụm từ “information warfare”* (chiến tranh thông tin) thường xuyên được sử dụng, dù người ta đã cố tránh nhắc đến nó.
Không cung cấp đầy đủ thông tin
Truyền thông và chính phủ có thể thao túng xã hội nếu xã hội không hiểu rõ những thủ thuật của họ. Và điều này xảy ra là do thiếu giáo dục. Chomsky nghĩ rằng cách tiếp cận thông tin của tầng lớp thượng lưu và của những người dân bình thường là không giống nhau. Tuy nhiên, thời thế đã đổi thay và kỷ nguyên số đã cho chúng ta cơ hội tìm kiếm thông tin cần thiết. Và giáo dục không còn là tác nhân ảnh hưởng trong thời đại này.
Hướng mọi người đến những điều tầm thường
Truyền thông hoàn toàn sẵn sàng nói với mọi người rằng ngớ ngẩn, thô tục và khiếm nhã là “cool” ngầu. Đó là lý do tại sao có rất nhiều các chương trình TV, hài và phim liên quan đến các sự kiện đã hoặc sắp xảy ra, cũng như các bài báo lá cải,… Những chương trình này không chỉ nhằm mục đích giải trí mà còn để khiến khán giả không còn chú ý đến các vấn đề thực sự nghiêm trọng.
Gieo rắc cảm giác tội lỗi
Mục đích của chiến thuật này là khiến mọi người tự đổ lỗi cho bản thân về những vấn đề địa phương cũng như vấn đề toàn cầu. Dù chính phủ là người khơi màu chiến tranh nhưng người dân vẫn tự nhận lỗi về mình. Năm 2014, tấm ảnh một bé trai nằm giữa hai ngôi mộ của ba và mẹ được lan truyền nhanh chóng trên mạng. Đó được chú thích là tấm ảnh từ thời chiến tranh. Trên thực tế, tấm ảnh thuộc dự án về tình cảm dành cho người thân. Nhiếp ảnh gia hoàn toàn bất ngờ trước cách truyền thông sử dụng tấm ảnh này.
Hiểu đối phương hơn cả chính bản thân họ
Truyền thông thường cố gắng biết mọi thứ về tất cả mọi người nhưng họ lại thường xuyên vượt quá giới hạn. Năm 2015, tờ báo Anh Quốc News of the World bị bắt nghe lén điện thoại của những người nổi tiếng, chính trị gia và cả các thành viên gia đình hoàng tộc. Những thông tin họ khai thác bằng cách đáng khinh như thế này được viết thành các bài độc quyền thu hút số lượng lớn độc giả. Sau khi bị dư luận và cả người bị hại tố tụng, tòa soạn này đã đóng cửa và, đồng thời, phải trả một khoản phí phạt rất lớn.
2. Kết luận
Trên đây là những chia sẻ của Hienu về truyền thông là gì. Qua đó cho thấy truyền thông góp phần quan trọng giúp doanh nghiệp quảng bá thương hiệu, sản phẩm, dịch vụ của mình tiếp cận gần hơn với những khách hàng tiềm năng. Từ đó gia tăng tỷ lệ chuyển đổi: thu hút khách hàng biết tới, quan tâm và sử dụng sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp. Do đó, doanh nghiệp cần xây dựng thông điệp truyền thông phù hợp để đạt được hiệu quả truyền thông cao nhất.
